Een vraag die we regelmatig krijgen als mensen voor het eerst horen van het DNA-model is of dit ongeveer hetzelfde is als Lean, Six Sigma, Agile (scrum) en de Kaizen-methode. We leggen deze filosofieën/methodes kort uit en bespreken de overeenkomsten en verschillen met het DNA-model.

Overeenkomsten

Lean
Bij Lean gaat het om continu verbeteren om zo meer toegevoegde waarde te leveren voor de klant. Alles wat overbodig is voor het productieproces wordt geëlimineerd. Als iets niet bijdraagt aan de waarde voor de klant, wordt dat losgelaten.

Ook in het DNA-model gaat het om loslaten van wat niet werkt en versterken van wat goed is. Uitgangspunt is ook hierbij ‘waarde’ voor de klant en nog breder ‘toegevoegde waarde’ voor de klant en de maatschappij.

Six Sigma
Als mensen het hebben over Lean, noemen ze vaak in een adem ook Six Sigma. Dit is echter iets anders. Six Sigma is een methodiek van Motorola die voortborduurt op Lean. Hierbij wordt meer gewerkt op basis van analyse, data en charts en juist weer minder op de factor ‘mens’. Ook hier staat efficiënt en effectief werken centraal. Op die punten heeft het raakvlak met het continu verbeteren uit het DNA-model.

Kaizen
Ook is er de Kaizen methode. Het gaat hierbij om het voortdurend verbeteren van producten en diensten om voorop te blijven lopen in de markt en het bereiken van een hoge klanttevredenheid. In deze methodiek vinden we meer overeenkomsten met het DNA-model. Processen worden tegen het licht gehouden en worden waarderend beoordeeld: wat gaat goed en wat kan beter? Daarnaast staat bij Kaizen respect voor de mens centraal.

Ook in de DNA-aanpak kijken we naar wat goed gaat en hoe we dat kunnen versterken. Daarnaast heeft het een continu karakter; iets is niet af of uitontwikkeld. De mens (professional) staat tot slot ook in het DNA-model centraal.

Verschillen

Aan de basis zijn er tussen het DNA-model, Lean, Six Sigma en Kaizen grote verschillen. We gebruiken Lean even als vergelijking. Lean is een methodiek om processen te verbeteren. Dan gaat het vooral om operationele activiteiten op een slimmere manier uitvoeren. Het DNA-model is gericht op het toekomstbestendig maken van een organisatie in totaal met respect voor mens en omgeving. Het gaat bij ons niet alleen om het verbeteren van het bestaande. Het gaat in combinatie met vernieuwen om zo te komen tot een duurzame, wendbare organisatie (nieuw DNA). Deze groeit continu mee en past zich aan aan de veranderende omgeving. Leidend hierbij is de waardegedreven ambitie van de organisatie. Deze geeft aan welke toegevoegde waarde de organisatie wil leveren voor de klant en de maatschappij. Het gaat hierbij niet alleen om operationele activiteiten, maar om visie, strategie en beleid.

Doel en middel
Het DNA-model biedt geen handvatten over hóe operationele taken te verbeteren. In onze visie kunnen professionals dit zelf als ze op een goede manier samen werken en samen leren. En dit geldt niet alleen voor operationele taken, maar voor alles wat er binnen de organisatie gebeurt. Geen voorgeschreven lijst met 7 verspillingen zoals bij Lean; het DNA model geeft een manier van werken, denken en doen aan die ervoor zorgt dat professionals zelf verbeteringen kunnen doorvoeren.

Het is zelfs niet uitgesloten dat medewerkers op basis hiervan zelf met het idee komen om dit op de Lean manier te doen. Het laat ze simpelweg vrij om zelf een keuze te maken op basis van wat zij nodig hebben. Hierdoor blijft Lean een middel en geen doel op zich. Als op een bepaald moment een ander middel beter past, kan dit eenvoudig worden ingezet. Zonder dat er een (bureaucratisch) besluit over de methode genomen hoeft te worden. Hierdoor blijft de organisatie flexibel.

Vernieuwen en innoveren
Bij zowel Lean, Six Sigma als Kaizen komt in de praktijk vernieuwen en innoveren minder aan bod. Hoewel er door efficiënter werken meer tijd vrijkomt voor bijvoorbeeld innovatie, blijkt in de praktijk juist bezuinigd te worden. Dat is ook een van de meest gehoorde nadelen. In het DNA-model gaat het juist om het totaal van verbeteren, vernieuwen en daarmee continu veranderen en meebewegen naar de toekomst. Daarnaast gaat het ook over hoe je in een organisatie met elkaar samen werkt en leert.

Leiderschap
Er bestaat ook nog zoiets als Lean leiderschap. Het opvallende is dat de meest vooraanstaande leiders op dit gebied, nooit hebben gedacht; ‘laat ik dit eens op een Lean manier doen.’ Het zijn leiders die zorgen dat hun medewerkers zich ontwikkelen en blijven leren. Ze kauwen niks voor, maar leggen de bal terug en geven medewerkers het vertrouwen dat ze het zelf kunnen oplossen. Ze stellen zich kwetsbaar op en luisteren naar hun medewerkers. Eigenlijk is dat precies zoals wij goed leiderschap zien, of je dat nu Lean, situationeel of faciliterend leiderschap wilt noemen.

Agile en scrum

Nu we toch vergelijken met bekende organisatiemodellen, wat is het verschil tussen het DNA-model en Agile/Scrum?

Agile betekent ‘lenig’ en is een projectaanpak (vooral gebruikt in de IT) die rekening houdt met een continu veranderende omgeving, zonder het doel en resultaat van het project uit het oog te verliezen. Daarbij staat productinnovatie voorop. Agile is geen voorgeschreven methodiek, maar meer een verzameling van methodieken en uitgangspunten die binnen een project worden gebruikt om producten (meestal software oplossingen) optimaal aan te laten sluiten bij de klantwensen.

Scrum is binnen het Agile-spectrum een van de bekendste methodes.

In de praktijk zijn er een aantal belangrijke uitgangspunten van Agile: korte lijnen met de klant, regelmatig versies/modules van je product laten zien, en (kortcyclisch) bijstellen. Je werkt zo dat je makkelijk in kan spelen op veranderingen en op wijzigingen in wensen en eisen van de klant. Alles met als belangrijkste doel: een tevreden klant.

En daar staat het DNA-model natuurlijk ook voor. De manier van werken in het DNA-model is ook uiterst ‘lenig’ of wendbaar. Het gaat uit van een waardegedreven ambitie en wat er nodig is om die te bereiken bekijk je elke keer samen. Alleen is onze aanpak niet gericht op een project, maar op een totale organisatie.

Agile is (net als bij Lean) geen doel op zich, maar een middel om goed aan te kunnen blijven sluiten bij de klant. En dat is wat alleen je medewerkers kunnen doen. Wij bieden een structuur en aanpak waarin medewerkers hiertoe in staat worden gesteld.

Hebben we ons laten inspireren door al deze modellen?

Misschien vreemd genoeg: Nee. Er zijn zoveel modellen en aanpakken die van alles beloven maar in de praktijk vaak niet werken. Meestal blijft de menskant onderbelicht. Onterecht overigens want veel modellen werken juist vanuit respect voor de mens. Toch blijkt in de praktijk dat er vaak meer aandacht wordt besteed aan de structuren en theorieën. Vaak zijn er toch weer enkele experts die voorschrijven hoe het moet. Modellen worden een doel op zich. Ze staan te ver af van de werkpraktijk en daardoor is er onvoldoende draagvlak.

De meeste modellen zijn heel logisch. Maar als je letterlijk een methode die bij een organisatie succesvol is één op één wil kopiëren naar een andere organisatie gaat het mis. Organisaties zijn nou eenmaal niet hetzelfde en de context is verschillend.

Modellen worden ook vaak verkeerd geïmplementeerd. In het ergste geval wordt top-down een verandering doorgeduwd zonder voldoende commitment, terwijl de methode juist bottom-up werken wil versterken. Dat vraagt om problemen.

Betrokken=betrekken

De meeste ideeën, modellen en theorieën zijn gestoeld op gezond boerenverstand. En dat hebben je professionals zelf. Zorg dat ze goed samenwerken en leren en luister naar wat ze nodig hebben. Faciliteer dat. Geen veranderplannen klip en klaar op de plank, maar organisch, continu met elkaar veranderen.

Betrokken medewerkers krijg je in onze visie alleen door mensen te betrekken. En betrokken medewerkers nemen verantwoordelijkheid, eigenaarschap en laten elke dag het beste van zichzelf zien. Ze veranderen continu door vernieuwen en verbeteren. Elke dag weer.

Meer weten over ons DNA-model? Neem dan contact met ons op!